Een blog over het leven in en rond de gloednieuwe Standaard Boekhandel
Al die complimenten zijn terecht. De verhuis van zo'n winkel kost bloed, zweet, tranen en een beetje innerlijk gegrom, zo af en toe. Zaterdagavond sloten we onze locatie in het Century Center. Maandagmorgen gingen we open in de Quellinstraat. Het was een stevig weekend, zoveel is zeker, maar er ging dan ook een uitgebreide voorbereiding aan vooraf, geholpen door de eeuwenlange* ervaring van Standaard Boekhandel. Dankzij het harde werk van tientallen mensen mogen Alain en ik complimenten in ontvangst nemen. Dat is plezant en ik doe graag mijn best om die complimenten door te spelen naar al die mensen achter de schermen. Van de mensen van het management die alles tot in de puntjes voorbereid hebben, over de verhuiskliek die erin slaagde om een hele winkel op twee en half uur tijd in dozen te steken, tot de schilders en de man die de uil op het raam kwam kleven. Van mijn baas, Alain, die hoogstwaarschijnlijk enkele grijze haren heeft gekregen, tot de IT'er die een uur naar routers heeft lopen zoeken. Deze verhuis was een huzarenstuk. Dus, aan al die mensen: een kus van de juffrouw en een bank vooruit! Jullie hebben bergen verzet. Nu is het aan ons om het verhaal verder te schrijven, om het in passende vaktermen uit te drukken. Goed dus dat ik mezelf als schrijver identificeer. De wereld is mijn muze en een behoorlijk deel van die wereld speelt zich nu al enkele weken af in een "ferme winkel," zoals een van onze vaste klanten zei. Natuurlijk schrijf ik graag mee aan een dergelijk verhaal. Inspiratie zat in zo'n winkel en in zo'n stad. Ik nam me dus al snel voor om een stevige blog te schrijven over onze nieuwe locatie. "Toch positief hé," mopperde Alain. "Natuurlijk, wat anders?," grinnikte ik. Het mooie aan een blog over werken in een winkel in Antwerpen is de rijke geschiedenis van het geheel. Wanneer we het over de verhuisplannen hadden tegen onze lokale klanten, kregen we vaak het antwoord: "Ah, waar de ING lag." Dat klopte. Quellinstraat 1 is jarenlang een bankkantoor geweest. Het was echter een vriend van mij die me vertelde dat het pand nog een veel interessantere geschiedenis heeft gekend. Het was ook daarop dat die tweede mevrouw had gedoeld. Tijd voor een streepje cultuurgeschiedenis. * letterlijk: Standaard Boekhandel is opgericht in 1919 CalypsoWie vandaag naar de film wil, gaat ofwel naar Metropolis, ofwel naar UGC. Ooit was dat anders. Al sinds de jaren twintig lag de stad bezaaid met bioscopen. Er was de Rex, de Astrid, de Savoy, de Quellin, de Sinjoor, de Astra, de Rubens, de Scala, de Empire, de Antwerp Palace, de Peter Benoit. De lijst gaat maar door. Nagenoeg elke cinema had haar specialiteit. De ene vertoonde grote Hollywoodfilms, andere hielden op Vlaamse prenten en nog andere gingen helemaal de KNT-toer op. Sommige Antwerpenaren herinneren zich de enorme affiches nog die de Keyserlei en omliggende straten domineerden. De sfeer moet indrukwekkend geweest zijn. De cinema beleefde gouden jaren, tot aan de tweede wereldoorlog. Een V2-bom legde de Rex neer en nagenoeg de hele bioscoopwereld ging mee ten onder. Het was een enorme klap waarvan maar enkele cinema's ooit zouden herstellen. Er was ook de Trocadero Cinema, opgericht in 1920 en herbouwd in 1934. Op de hoek van de Keyserlei en de Quellinstraat konden 1200 mensen naar de grote filmsterren van de vooroorlogse jaren kijken. De terminus van tram 11 lag voor de deur. Er stonden zelfs nog bomen op de Keyserlei. Later werd het pand omgedoopt tot Ciné Crosly en nog later tot Crosly Bowling. Uiteindelijk zou het gebouw in 1973 worden overgenomen door de Calypso-groep. De Calypso was geboren. Drie zalen, 577, 347 en 278 stoelen. Duizenden mensen die zich kwamen vergapen aan de enorme affiches en de mooiste films. Met de opkomst van de echte megacinema's en van de cinematische thuisbeleving kregen uiteindelijk ook de laatste kleinere bioscopen het moeilijk. Cartoon's hield het nog uit maar Calypso ging op de eeuwwisseling definitief dicht. Standaard BoekhandelHet gebouw kwam in handen van ING. "Weg cultuur," zou je dan denken maar dat was buiten Standaard Boekhandel gerekend. Cultuur laat zich niet zomaar opzij zetten, dat mag wel duidelijk zijn. Waar vroeger mensen zich kwamen vergapen aan Burt Reynolds of Faye Dunaway komen andere mensen vandaag boeken kopen van Carlos Ruiz Zafón of Elena Ferrante, komen ze informatie opdoen uit de werken van Yuval Noah Harari of Johan Op De Beeck en halen ze de klassiekers van Jan Terlouw of Roald Dahl in huis. Sommigen kopen een kraslotje of een krant en nog anderen bestellen er de schoolboeken voor de kinderen.
En tussen al dat papierwerk sta ik, trots dat ik een kleine jongen aan het lezen gekregen heb en blij dat ik niet meer de volledige stad moet aflopen om kerstcadeau's voor de familie te zoeken. "Vanaf nu komt alles van de Standaard," heb ik hen gezegd en daar was iedereen tevreden over. Alleen de flessen Iron Maiden-bier voor mijn broer koop ik bij een lokale leverancier want da's een toffe pee. Kortom, voor alle cadeau's, gezelschapsspelletjes, jeugdliteratuur, lottobiljetjes, zwijmelproza, angstzweetschrijfsels, krantenkopperij en Pokemonkaarten kan u bij ons terecht. Wij staan met een brede glimlach achter onze mondmaskers klaar om u een toffe winkelervaring te bezorgen. Genoeg te beleven, genoeg te ervaren en genoeg om over te schrijven. Volg deze blog voor meer leuke, spannende, grappige en ontroerende verhalen over het leven in en rondom de winkel. Tine Verstraelen was woedend, zo bleek uit het telefoongesprek waarmee ze de volledige tram entertainde. Ze had nieuwe fietsen besteld en die waren nog niet geleverd. Voor Tine was dat een ramp want volgende maand gingen de kinderen op kamp en dus wilden Tine en Davy lekker rustig gaan fietsen. Daar hadden ze nu al zo lang naar uitgekeken. Aan de andere kant van de lijn zat Yasmine, ook dat bleek uit het gesprek. Yasmine deed haar best om op te zoeken wat er was misgegaan maar ze kon geen gegevens vinden. Tine had geen bestelnummer bij de hand, wist het type van de fietsen niet vanbuiten en stond simpelweg niet in het systeem. De vrouw bulderde. "Hoe, je vindt mijn naam niet terug?! Ik zal 'm spellen want Nederlands is blijkbaar niet je sterkste kant. T.I.N.E. V.E.R.S.T.R.A.E.L.E.N." Ze wachtte even en keek naar de andere trampassagiers. Sommigen van hen rolden met de ogen, anderen keken gegeneerd de andere kant op. Niet veel later moest Yasmine alleen maar herhalen wat ze al had gezegd en vroeg ze naar het adres waar de fietsen hadden moeten geleverd worden. Tine gromde het adres door waarna het weer even stil werd. Vol spanning wachtten we het vervolg van het gesprek af en het wachten werd beloond. "Ja, dat is mijn vriend. Hoe moet ik nu weten dat die bestelling op zijn naam staat. Dus toch? Waar zijn onze fietsen? Wat? Morgen? Neen, mevrouw. Spaar me de details. Die fietsen hadden vandaag geleverd moeten worden. Die boot is godverdomme al twee maanden weer aan het varen. Nu kan ik morgen weer de hele dag thuisblijven omdat jullie je afspraken niet nakomen. Trut!" Ze stak haar telefoon weer in het roze hoesje en liet de wauwelende woede over aan een man die zich druk aan het maken was tegen zijn air-pods. "Ze moeten allemaal doodvallen, bende klote-egoïsten, en die debielen in het Ter Kamerenbos mogen ze allemaal eens goed aframmelen met de matrak. Dat zal hen leren, verdomme." We passeerden de halte Lange Leemstraat maar de tram stopte niet omwille van de werken die er bezig zijn. Daarvan was nog niet iedereen op de hoogte, zo bleek uit de volgende woedeaanval. "Hey! Chauffeur! Ligt ge weer te slapen, ja?" Vermits er geen antwoord kwam van de trambestuurder, stormde de man naar voren om zijn verhaal te halen en, uiteraard, om nog wat verder te schelden tegen de bestuurder, de Lijn en de oude vrouw die het verhaal over de werken op de Belgiëlei bevestigde. De bestuurder had wel gevoel voor humor, zo bleek. "Aan Harmonie kan u overstappen op de bus die aan de Lange Leemstraat stopt, mijnheer, maar zie dat u geen blaren krijgt van die vijf meter te wandelen." De man stapte af, klopte nog eens met zijn vuist tegen de tram zodat De Lijn zijn boosheid goed zou voelen en liep prompt tegen een metalen balk aan. Een kwartiertje later stond ik op mijn balkon met een sigaret in mijn hand. Ik leunde tegen de deurstijl terwijl ik naar de bloeiende bloemen in de gebloemetjesmotiefde bloembakken keek. De paarse bloemetjes van de phacelia lokten een dikke hommel. Het gewicht van het insect zorgde ervoor dat de bloemen ombogen en dat het beestje zich moest vastklampen om niet op de grond te vallen. Ik gniffelde even. "Dikzak." De hommel keek op naar mijn buik, mijn ogen en weer naar mijn buik. "Moet jij zeggen, speklap." We schoten allebei hardop in de lach, tranen rolden over mijn wangen. De hommel lag op zijn rug te schateren. Zelfs de zwaluwen gierden het uit. Dolle pret maar van zodra we weer bijgekomen waren, volgde er een diepe zucht. "Wat scheelt er? Je ziet er een beetje treurig uit." Het beestje had gelijk, denk ik. Ik haalde mijn schouders op. "Woede, er zit zoveel woede overal. Ik kan er niet meer tegen." De hommel zette zich neer op de vensterbank, als een volleerd psychiater, en knikte. "Dat heb ik ook gemerkt. Jullie hebben een moeilijk jaar achter de rug en het einde is nog niet in zicht, hé? Reden genoeg om niet goed in je vel te zitten, lijkt me." Wilfried, zo heb ik de hommel genoemd, slurpte nog even van de lekkere nectar en kwam op mijn schouder zitten. "Waar ben jij dan zo kwaad over? Want jij hebt ook last van de wauwelende woede, niet?" Ik moest even nadenken want ik wist het eigenlijk niet. De woede komt altijd plots en dan ratelen de vingers quasi oncontroleerbaar over het toetsenbord. "Het Nieuws. De kranten. De commentaren. De discussies. De botsende ego's. Het ongegronde gelul van de homo sapiens." Wilfried grinnikte. "De homo sapiens is een vreemde mutatie, ja, met uitsterven bedreigd ook. Over enkele miljoenen jaren worden jullie opgepompt als aardolie, net als de dinosauriërs. Alleen, het was destijds niet de schuld van de dino's, in tegenstelling tot...." Ik zuchtte. "Ja ja, 't is al goed. Ik heb geen zin in een preek van een hommel." Verderop in de huizenblok waren drie kinderen in hun zwembadje aan het spelen. Zoals gebruikelijk bij kinderen, ging dat gepaard met vrolijk gegil en luide plonsen. "Bommetje!!!" Splash! Heerlijk. De buurvrouw hield daar niet zo van en begon deze keer verrassend vroeg met haar geklaag en geroep. Meestal wacht ze een kwartier maar nu was ze al na twee minuten naar buiten gekomen om haar beklag te doen. "Is dat nu godverdomme gedaan met dat lawaai," loeide ze over de tuinen heen. Aan de andere kant van het huis raasde een brandweerwagen met loeiende sirenes voorbij en een helikopter van de politie vloog over de buurt. Ik haalde mijn schouders op en keek naar Wilfried. Hij liet een stralende glimlach zien. "Verbena? Geweldig! Dat had ik nog niet gezien. Jouw vrouw weet wat hommels lusten." "Ik ben bang van die woede want als die al in mij zit, dan zit die heel hoog in de mensheid. Niemand kent mij als een kwaad, opvliegend en scheldend persoon, in tegendeel. Over het algemeen ben ik de rust zelve, altijd kalm en altijd pratend met een zachte stem. Humor, muziek en verhalen zijn mijn uitlaatkleppen. Met venijn hou ik me doorgaans niet bezig, behalve bij enkele hele goede vrienden die dezelfde duistere humor hebben als ik. Die wauwelende woede is even dodelijk als het virus, als de bommen, als de gekken in het bos en in de politiek. Ik... Ik ben de hoop kwijt." Wilfried keek even op en rolde met zijn facetogen. "Gast. Ik zit stampvol verbena en phacelia. Ik heb geen tijd voor uw gezever. Ik moet kakken." Daarop vloog hij weg, bedekt met verbenasperma. Lied: De Wauwelende Woede We zijn allemaal gek geworden We schreeuwen naar TV We brengen messen mee naar school We hebben geen idee We zijn allemaal gek geworden Het wordt ons veel te veel We zijn maar wezens op de dool We vormen geen geheel De wauwelende woede Heeft ons in haar greep En zij die dwepen met ons op te zwepen Die lachen in hun vuisten We zijn allemaal gek geworden Besmet met het venijn We roepen, tieren, gillen Dat het beter zou moeten zijn We zijn allemaal gek geworden Primaten met een bijl In plaats van elkaar op te tillen Trappen we na, da's onze stijl De wauwelende woede Heeft ons in haar greep En zij die dwepen met ons op te zwepen Die lachen in hun vuisten (banjo-solo om het geheel een beetje minder zwartgallig te maken) We zijn allemaal gek geworden We gooien olie op het vuur De brandstapel is nu ons huis Tot ons allerlaatste uur We zijn allemaal gek geworden We zijn het noorden kwijt Het komt wel goed, of we sterven uit Tot onze grote spijt De wauwelende woede Heeft ons in haar greep En zij die dwepen met ons op te zwepen Die lachen in hun vuisten (18 minuten free-jazz improvisatie) La La La La La La La La (herhaal tot in den treure) Disclaimers:
1. De vrouw heette niet echt Tine Verstraelen. Dus ga niet elke Tine Verstraelen die je tegenkomt beginnen uitschelden voor intolerante teef. 2. De foto van de boze mijnheer komt van Wikipedia. De foto van de hommel heb ik zelf gemaakt. Rechtenvrij, bitches!!! 3. Wij hebben geen gebloemetjesmotiefde bloembakken. Da's lelijk. "Schat, kom kijken! Een hamerhaai!" "Nu even niet, liefje, ik zit net in een meeting met Debbie van sales." Maak het maar mee. Zit je ergens op een luxe-cruise te wachten tot corona uitbreekt op het schip, moet je partner plots naar de laptop om de targets van die maand te bespreken met de regiomanager. Of je hakt je met een machete een weg door de jungle van Brazilië wanneer je baas belt om te vragen of je hem snel even de evaluaties van de containerschoonmakers door wilt mailen. Je zal maar op een concert van Metallica staan met een laptop vol ontwerpen voor elektrische poorten in je handen. Er moest maar eens iemand een poort willen kopen. "Ah ja, Johnny, wij zijn ook een metal-bedrijf, hahahaha." Er is geen idee zo vreselijk of één of ander marketingbrein wil het verkopen. Een van de nieuwste jeukwoorden is "workcation". Mijn maag draaide zich om toen ik het voor het eerst las. "Workcation". Vrijaf maar niet echt. Spotverlof. Je bent op vakantie maar je mag wel lekker werken want werken is fantastisch, niet alleen voor jezelf maar ook voor je gezin en zeker voor je kinderen die al een jaar naar die vakantie hebben uitgekeken. Er is natuurlijk niets leukers dan mama die aan de telefoon de prijs van deurklinken staat te onderhandelen tijdens het bouwen van een zandkasteel. Zo'n brutale afwijzing van affectie: daar hunkeren die schatjes al hun heel leven naar. "Tiens, hoe zou het toch komen dat zoveel van onze medewerkers een burn-out krijgen?" Dat vragen veel bedrijfsleiders en managers zich af tegenwoordig, echt waar. Ze begrijpen het niet. "Misschien komt dat omdat ze te weinig werk mee krijgen tijdens hun verlof." Dat braakt die marketingrat uit en omdat diens stem klinkt als vrolijk dwarrelende eurobiljetten, krijgt de marketingrat gelijk en krijgt Miranda de opdracht om potentiële klanten te gaan zoeken op het strand van Benidorm. Hoera, de economie draait weer. Champagne! Wat Miranda daarvan vindt, interesseert niemand want "Miranda is toch een fijngevoelig trutje, zulle." Ik krijg tegenwoordig steeds vaker de builenpest als ik dit soort termen tegenkom, en al helemaal toen ik de loze excuses voor zo'n workcation hoorde. "Ja, maar het werk stapelt zich op." "Ja, maar niemand anders weet hoe het moet." "Ja, maar die klant is echt kwaad." Bangelijk, kwade klanten aan de telefoon tijdens het skiën. Het kan toch simpeler? Als het werk zich opstapelt, moet je meer mensen aannemen. Als niemand weet hoe het moet, moet je je opleidingsploeg aan het werk zetten. Als klanten kwaad zijn, is wat je verkoopt slecht. Daar kunnen Johnny en Miranda niets aan veranderen dus laat hen godverdomme met rust. Ik weet het. Ik spuw heel vaak mijn gal over de bedrijfswereld en vooral over mensen op marketingafdelingen. Maar ik zie ook dagelijks mensen uitvallen met burn-outs. Ik hoor verhalen van vrienden die 's morgens gewoon niet kunnen opstaan en wanneer ze dat toch kunnen, is het omdat ze moeten overgeven. Ze trillen bij elke gedachte aan het werk en ze staan stijf van de stress. Er zijn al mensen uit ramen gesprongen en onder treinen, en er zijn mensen die hun gezin hebben uitgemoord omdat ze het allemaal niet meer zien zitten. Niet in China, niet in Noord Korea. Hier, in ons eigen Vlaanderen. HELP. DIE. MENSEN. Stuur ze niet op workcation. Verplicht hen niet om een half uur per maand geleid te mediteren. Stop met debiele ontspanningsactiviteiten waar niemand maar dan ook niemand aan wil meedoen. Luister naar hen. Verlicht de arbeidslast. Geef ze een deftig loon en echt verlof. Toon respect. Zeg eens "dat heb je goed gedaan." Meer hebben uw werknemers echt niet nodig en moeilijk is het niet. Tenzij u een eersteklas lul bent, natuurlijk, dan zal u altijd een eersteklas lul blijven en zullen andere eersteklas lullen de buit beginnen verdelen van zodra u uw laatste adem hebt uitgeblazen. Want dan denken zij precies hetzelfde over u als u over uw werknemers. Champagne! Beu beu beu
Ik ben corona beu Beu beu beu Ik ben die feestjes beu Beu beu beu Ik ben die flikken beu Beu beu beu Ik ben 't gezever beu De pubers willen feesten De politie erop kloppen De justitie wil hun boetes En de Belg die klaagt en zaagt De kappers willen open Verpleegsters willen rusten Antivaxxers gaan betogen "De grondwet is bedreigd" Ik ben het Beu beu beu Ik ben Sihame beu Beu beu beu Ik ben ook Driesje beu Beu beu beu Ik ben de De Wever beu Beu beu beu Ik ben 't gezever beu De ene doet aan fraude De ander doet eigenlijk niks De derde wil een politiestaat Liefst voor zijn eigen deur Politici die doen maar wat Ook zij weten het niet Maar ach, als zij iets wisten Zochten ze een echte job Ik ben het Beu beu beu Ik ben die royals beu Beu beu beu Ik ben wereldleiders beu Beu beu beu Ik ben de media beu Beu beu beu Ik ben social justice beu "Ik heb het toch zo moeilijk" Roepen ze allemaal in koor "Hou rekening met ons, hier in dezelfde boot" "Kust gij eens dik mijn kloten" Denken ze allemaal in koor "Want jij verschilt van mening Dus ga maar lekker dood" Ik ben het Beu beu beu Ik ben opinies beu Beu beu beu Ik ben reacties beu Beu beu beu Ik ben protesten beu Beu beu beu Ik ben dit liedje beu Niks van dit alles Slaat nog ergens op Het wordt ook alsmaar erger Het stormt hier in mijn kop Ik ben ook niet echt kwaad Eerder teleurgesteld Ik dacht, "wij zijn wel slim genoeg" Maar God, wat was dat dom Beu beu beu La la la la la Beu beu beu La la la la la Beu beu beu La la la la la Beu beu bau La la la la la Beu beu beu La la la la la Beu beu beu La la la la la Beu beu beu La la la la la Beu beu bau La la la la la Weet je wie er zo stilaan mijn rug op kan? Meghan Markle en bij uitbreiding heel dat omhoog gevallen circus, geleid door die bejaarde taart met haar peperdure kroon. Je kunt vandaag geen krant meer opendoen zonder over dat bewuste interview met Oprah te lezen. Het Engelse koningshuis dit, het Engelse koningshuis dat. Nu is het weer racistisch en gemeen, morgen zal het wel weer iets anders zijn. Wereldvreemd en zelfzuchtig bijvoorbeeld, of dom en irritant, of infantiel en overbodig. Is elk koningshuis tegenwoordig niet zo'n beetje infantiel en overbodig? Meg en Harry zijn met veel bravoure vertrokken en kotsen nu nog een beetje gal over de Queen en haar gevolg. Allemaal een kwestie van in de kijker te blijven lopen natuurlijk, anders waren ze het wel afgebold zonder een woord te zeggen. Dat kan, dat heb ik al op verschillende jobs gedaan. "Salut en de kost," en dan kop dicht en verder, al dan niet met wederzijds respect. Maar dat kunnen Meg & Harry niet want die interviews brengen een pak geld op, uiteraard. Of dacht u dat die dat voor de lol doen? Misschien, maar dat zou nog achterlijker zijn. "Een bom onder het koningshuis." "Een vernietigend interview." Zo werd het genoemd. Weet je wat vernietigend is? Een homo die door drie minderjarigen dood geklopt wordt, dat is vernietigend. Een jonge vrouw die wordt verkracht, dat is vernietigend. Daders die niet gestraft worden, dat is vernietigend. Niet die ene trien die jankt dat ze te weinig bescherming krijgt. Meg, voor mij ben je even belangrijk als aambeien. Die komen ook ongevraagd, die zijn ook irritant en die hebben ook geen enkel nut. Hoewel, aambeien zijn een teken van slechte konthygiëne. Dat kunnen we van u nog niet eens zeggen, Meggie. Ik vraag me soms af waarom ik me zo kwaad maak op dat soort figuren maar eigenlijk weet ik het antwoord al. Dat Engelse kreng is al sinds 1625 of zo aan de macht en geldt als hét icoon voor de moderne machthebber. Wel, dat ze dan maar samen met al haar collega's in binnen- en buitenland instort en dat de macht maar eens overgeheveld wordt naar de mensen die wel weten waar de grote problemen zitten. Al die miljarden die verstopt zitten in dat koningshuis, kunnen we daar eens niets nuttigs mee doen? "Ja," zegt Meg dan, "geef maar aan mij want ik heb het oh zo zwaar gehad sinds mijn 32 miljoen kostende huwelijk met den Harry". De trut. Maar Meghan is natuurlijk ook alleen maar een symptoom van deze aan kapitalisme stervende wereld. Ze hoort thuis in dezelfde met goud en diamanten afgewerkte wieg als Donald Trump, Vladimir Putin of de Chinese Winnie The Pooh. Macht, geld, roem en een hele hoop verborgen agenda's. Dat is de kanker waar deze wereld aan lijdt en daar staan we met z'n allen machteloos tegenover, toch? Of kunnen we het tij nog keren? Kunnen we écht belangrijke mensen in de kijker plaatsen? Verpleegkundigen, leerkrachten, vuilnisophalers, rekkenvullers, schoonmaakpersoneel. Dàt soort mensen houdt onze samenleving recht, niet de speknekken in paleizen en knoerten van villa's. Die doen geen kloten. Letterlijk. Ja, goed. Ze doen wel eens aan liefdadigheid maar alleen als het gefilmd en beschreven wordt in de pers, anders is het voor hen de moeite niet waard. Dat soort sujetten wil vereerd worden en complimenten krijgen over alle prachtige dingen die ze voor de mensheid doen want voor de rest doen ze... Juist, niks, noppes, nada. En daar horen wij eerbied voor te hebben? Mijn kloten ja. Ik heb respect voor dat meisje aan de kassa van de Zeeman, voor de buschauffeur die elke dag weer in de file staat, voor de hopeloos werkzoekende medemens die al zijn kansen door zijn neus geboord ziet. Dààr heb ik respect voor, niet voor onleidende projectielen als Meg. Opzouten die handel. Maar, ik blijf het herhalen, misschien moet ik (en bij uitbreiding de voltallige mensheid) stoppen met Het Laatste Nieuws te lezen. Serge Heeeeeet gaat niet over mij vandaag
Dus ik zeur en klaag en tweet Het gaat niet over mij vandaag En dat begrijp ik niet De wereld gaat ten onder En alles is op zeep Maar hier is mijn nieuw kapsel En mijn glutenvrije reep Heeeeeeet gaat niet over mij vandaag Dus ik zeur en klaag en tweet Het gaat niet over mij vandaag En dat begrijp ik niet Miljoenen mensen lijden of liggen dood op straat Maar ik ga naar Tenerife Misschien post ik wel een naakt Heeeeeeet gaat niet over mij vandaag Dus ik zeur en klaag en tweet Het gaat niet over mij vandaag En dat begrijp ik niet Volle ziekenhuizen Dat virus geeft niet op Maar ik ben niet te spreken Over de nieuwste Netflix-soap Heeeeeeet gaat niet over mij vandaag Dus ik zeur en klaag en tweet Het gaat niet over mij vandaag En dat begrijp ik niet Rechtvaardigheid is dood Alleen verdoken slavernij Weet je wat jouw probleem is Je geeft niet genoeg om mij Heeeeeeet gaat niet over mij vandaag Dus ik zeur en klaag en tweet Het gaat niet over mij vandaag En dat begrijp ik niet Ik vraag me soms af hoe rotverwend we eigenlijk zijn tegenwoordig. Er komen misschien versoepelingen en dat wordt op luid hoera-geroep onthaald, vooral omdat de horeca weer open zou mogen en omdat we misschien weer op reis mogen gaan. Maar is dat wel zo positief? En is dat eigenlijk wel verstandig? Zouden we driekwart van onze bevolking niet beter aan de grond vastnagelen zodat ze nooit nog ergens een stap kunnen zetten, niet op café, niet op het vliegtuig en zeker niet in de buurt van mensen die wel nog gezond verstand hebben (en gebruiken). Treinen die voor 130% vol zitten, vreselijke drukte in de parken, aanschuiven aan de inkom van de Action, vechtpartijen op het strand en lockdownfeestjes in de bed-en-breakfast. De corona-pandemie heeft wel duidelijk gemaakt hoe het zit met het gemiddelde IQ van de Vlaming. Om van het eeuwige gejank van de anti-vaxxers en de samenzweringstheoristen op HLN en facebook nog maar te zwijgen. Terwijl de boekenwinkels en bibliotheken en wikipedia vol staan met informatie, gaan zij zich baseren op een amateuristisch filmpje van een zwakzinnige lul op YouTube. Het lijkt wel alsof heel Vlaanderen zich twee jaar lang heeft moeten schuilhouden in een piepklein achterhuis, verstopt achter een boekenkast in een doordeweekse arbeiderswoning, met enkel een stuk droog brood om ofwel op te eten ofwel om te lezen ofwel om de poep mee af te vegen. WC-papier-crisis, weet u nog? Het is te gek voor woorden. Zelfs de wetenschappers snappen er niets meer van. Ze worden gehaat, bedreigd en tegengesproken. "Ik doe mijn eigen onderzoek wel," roepen de debielen in koor. Waar? Op Pornhub? Ik kan er niets aan doen maar ik vertrouw liever een slechte wetenschapper dan een goede samenzweringstheorist, als die al bestaan. Waarom ik me ga laten vaccineren? Omdat teveel onnozelaars dat niet doen en zo de hele operatie naar de zeik helpen. Straks sta ik weer elke dag in de winkel, tussen de shoppers en de toeristen, tussen de kuchende, niezende en scheten latende mensen die met hun herwonnen vrijheid geen blijf weten. Er komen weer knuffels, handjes en kussen en meestal niet van de mensen waarvan ik knuffels, handjes en kussen wil hebben maar dat is nu eenmaal de gewoonte bij bepaalde feesten, schijnt het. Dus, de griep komt terug en verkoudheden komen terug. De economie gaat weer op volle toeren draaien dus hartklachten en burn-outs komen weer terug. "Collateral damage," heet dat in spastentaal. Mijn vrouw krijgt nog wel een kus en ik wil mijn moeder nog wel een knuffel geven maar de rest van de mensheid zal vanaf "de nieuwe vrijheid" zijn poten stevig thuis mogen houden. Ik vertrouw hen niet meer, zo belachelijk simpel is het. Dom, egocentrisch en eigenwijs, en rotverwend, dat is de gemiddelde Vlaming heden ten dage (behalve jij, lieve lezer. Jij bent fantastisch). Ja, Marc Van Ranst komt een beetje arrogant over, maar hij heeft tenminste studieboeken vastgehad. Dat kan ik van geen enkele ontkenner zeggen. Met een beetje geluk heeft die de laatste Asterix uitgelezen tijdens de lockdown maar veel meer literatuur zit er duidelijk niet in die hoofden. En dan zijn er natuurlijk nog de extremen, de mensen die beweren dat er een tracking-chip in de vaccins zit. Dat staat op hun facebook-pagina, getypt op een toestel waar een trackingchip in zit. Er zijn mensen die beweren dat het vaccin ons in apen zal veranderen. Voor de meesten zou dat een enorme vooruitgang zijn. Anderen vrezen dat het serum ons DNA zal aantasten en dat we op die manier hersenloze zombies gaan worden. Nu, hersenloze zombies zijn minder irritant en beter te vermijden dan hersenloze niet-zombies dus ja... U moet het zelf weten, maar wat u ook doet, hou vanaf nu uw fikken thuis, uw vochtpartikeltjes binnensmonds en uw mening voor uzelf. Dat zou al enorm veel helpen, niet? Misschien moet ik gewoon stoppen met Het Laatste Nieuws te lezen :-) S. Liefste jongeren, Deze moeizaam opgestelde brief komt van iemand die jullie wanhoopskreten heeft gehoord en gelezen. Jullie zijn eenzaam, ongelukkig en bang terwijl daarbuiten een hele volwassen wereld staat te roepen. "Stel jullie niet zo aan, verwende nesten!" schreeuwen ze, en daar worden jullie krankzinnig van. Er is dan ook reden genoeg om krankzinnig te worden. Dat rotvirus wil zich maar niet laten temmen, de "boomers", zoals jullie hen graag noemen, bakken er niets meer van en er is niemand die jullie nog een beetje hoop kan geven in een wereld die aan het uitsterven is. Het klimaat is naar de kloten. De politiek denkt alleen nog maar aan zichzelf. Feesten mag niet meer. Iedereen is "offended". Het leven is één grote pot stront en daar kan jij geen reet aan doen. Dit zijn geen leuke tijden om in op te groeien. Een paar jaar geleden was je nog in het park op zoek naar Pokémons, nu zit je op je kamertje met je laptop en je smartphone, waarop alleen maar een nagemaakte wereld te zien is. Ik ken je niet maar ik wil dat je weet dat ik je eenzaamheid begrijp, dat ik weet waarom je niet gelukkig bent en dat ik je angst kan voelen. Je toekomstdromen zijn verbrijzeld want het enige dat er rooskleuriger uitziet dan het heden, is het verleden. Je gelooft er niet meer in. Je wil niet meer. Je bent het allemaal godverdomme beu en je vindt het allemaal gezeik. Terecht, lieve jongere, volkomen terecht. Het IS allemaal gezeik. Daar op je kamertje voel je je misschien als Anne Frank. Bang. Alleen. Uitgestoten. Ik kende haar ook niet, daarvoor ben ik veel te laat geboren, maar ik kan me evengoed inbeelden dat zij zich net zo voelde als jij. Eenzaamheid is niet meetbaar en de situatie maakt niet uit. Eenzaam is eenzaam. Bang is bang. Teleurgesteld is teleurgesteld. Onmacht is onmacht, maar dat kan veranderen en dat kan alleen maar veranderen als jij het hoofd recht. Als jij opstaat. Als jij terugschreeuwt. Als jij de macht grijpt. Die oude, vastgeroeste knarren gaat het niet doen. Dat is jouw taak, misschien niet de leukste taak op aarde, maar goed. "For the sake of humanity," zullen we dan maar zeggen. Ik weet ook niet waar het is misgelopen. Misschien was het de overvloed na Wereldoorlog II. Misschien was het de crisis in de jaren tachtig. Misschien is het kapitalisme toch niet zo'n goede manier om te leven. De generaties die voor jullie kwamen, hebben vanalles geprobeerd om het leven zo gemakkelijk mogelijk te maken en daar zijn ze slechts zeer plaatselijk in geslaagd. Laten we niet met vingers wijzen, geen schuldigen zoeken maar gewoon dat enorme juk op jullie schouders leggen. Want besef, lieve jongere: dit bloedende karkas van een aardkloot is van jullie. De generaties die voor jullie kwamen, vallen nu als vliegen. Morsdood. Eén voor één. Daar is Moeder Natuur mee bezig. Die is het ook kotsbeu, dat is ondertussen wel duidelijk. Jullie krijgen een aftands wrak van een prachtige limousine cadeau, samen met alle informatie en al het gereedschap om dat wrak weer veilig op de baan te krijgen. Het menselijke schroot rond het autokerkhof zal nog wel een tijdje naar jullie blijven roepen en tieren maar dat is bijzaak. Die zijn alleen maar kwaad omdat ze zelf gefaald hebben. Jullie hoeven niet te falen. Voor het eerst in de geschiedenis van dit twijfelachtig apenras is alle informatie in een oogwenk beschikbaar om niet te hoeven falen. Doe er iets mee. Word legendarisch, zoals de mensen die met sloophamers naar de Berlijnse muur holden of zoals de Germanen die Rome veroverden of zoals Johannes Gutenberg, die de boekdrukkunst uitvond en op die manier informatie permanent kon vastleggen voor toekomstige generaties. We leven in een crisis, wereldwijd, maar als de geschiedenis ons iéts leert, is het wel dat de grootste helden op die momenten opstaan. Dat zijn jullie. Word de standbeelden van de toekomst. Geef jouw naam aan belangrijke steden op eindelijk bewoonbare planeten. Laat je niet betuttelen door uitstervende dinosauriërs maar breek de volgende fase van ons voortbestaan open. Dat wrak is nog prima, het heeft vooral een beetje liefde nodig, en vertrouwen. Dan komt het allemaal wel goed. Jullie zitten vol liefde, anders was die eenzaamheid nu niet zo aan het knagen. Hou vol en onthou: "this too shall pass". Het gaat voorbij en vanaf dan is het aan jullie. Er is hoop. Er is perspectief. Maar die zitten nu op een kamertje met een laptop en een smartphone waarop alleen een nagemaakte wereld te zien is. Ik wens je het allerbeste. Serge Waar kan ik heen?
Ik kan niet naar de kapper Kan niet naar de kapper, mijn haar trekt op niks Waar kan ik heen? Ik kan niet gaan uit eten Ik mag niet uit eten, en niet op café Ik wil niet blijven in lockdown Want lockdown, dat is zo alleen En mijn knuffelcontact, is een jute zak Waar kan ik heen? Ik mag niet naar concerten Mag niet naar concerten, zelfs niet op een wei Waar kan ik heen? Ik mag niet gaan dansen Ik kan niet gaan dansen, en liefst niet op reis Ik wil niet sterven aan Covid En Covid dat is overal Op een overvolle tram, in de wachtrij van de Al(di) Is de Elon al naar Mars? Zijn de vaccinaties klaar? Is er een plaats in dit landje, waar ik heen kan gaan? Is de Elon al naar Mars? Zijn de vaccinaties klaar? Is er een plaats in dit landje, met gezond verstand? Waar kan ik heen? Ik mag niet gaan sporten Ik kan niet gaan sporten, dat deed ik al niet. Waar kan ik heen? Ik mag na twaalf uur niet buiten Ik mag niet naar buiten, dan krijg ik een boete Wat Van Ranst zegt, dat doe ik maar ook ik raak het stilaan beu Dat masker op mijn mond, en ook over mijn neus. Is de Elon al naar Mars? Zijn de vaccinaties klaar? Is er een plaats in dit landje, waar ik heen kan gaan? Is de Elon al naar Mars? Zijn de vaccinaties klaar? Is er een plaats in dit landje, met gezond verstand? Ik heb mijn twijfels over België 't Lijkt of niemand daar nog lacht. Ik heb mijn twijfels over België. Wie heeft die onzin toch bedacht? Ik zit in mijn studio Ik vind niks dat rijmt op dubio Ik heb mijn twijfels over België Ik zit in mijn studio Ik vind niks dat rijmt op dubio Ik heb mijn twijfels over België België, België, België, Bel-gi-ië Is de Elon al naar Mars? Zijn de vaccinaties klaar? Is er een plaats in dit landje, waar ik heen kan gaan? Is de Elon al naar Mars? Zijn de vaccinaties klaar? Is er een plaats in dit landje, met gezond verstand? Hoe moet ik me voelen? De pers zegt dat ik bang moet zijn. De politici zeggen dat ik boos moet zijn. Mijn therapeut zegt dat ik gelukkig moet zijn. Er zijn zelfs mensen die zeggen dat ik me schuldig moet voelen, schuldig aan lelijke dingen zoals mishandeling, verkrachting, moord, slavernij, racisme en mensenhandel. Raar, niet? Ik ken die mensen helemaal niet. Zij mij ook niet, anders zouden ze zo'n ranzige dingen niet zeggen, maar ze weten blijkbaar wel perfect hoe ik me zou moeten voelen. Dat vind ik nu vreemd. Iedereen lijkt precies te weten hoe een ander zich zou moeten voelen. Laatst hoorde ik een meisje tegen haar telefoon roepen: "Ik hoop dat jij en die slet gelukkig worden." Volgens mij hoopte ze dat helemaal niet, afgaande op het stemvolume dat uit dat tere lijfje kwam. Zelfs een aankomende trein deinsde even terug. Of, nog zo'n mooie. "Je zou je moeten schamen." Die hoorde ik op de tram. Een man, zestig of zo, tegen een meisje met een gescheurde jeansbroek, zestien of zo. Hoe komt het toch dat iedereen exact weet hoe een ander zich zou moeten voelen terwijl ze zelf met hun emoties geen blijf weten? Wat is het toch met die onophoudelijke projecteerdrang van de hedendaagse Homo Sapiens Sapiens. "Jij moet dit. Jij moet dat." Ze klinken als een zesjarig verwend rotjoch. "Ik hoop dat Neymar veel pijn heeft." "Dat Bart De Wever zich maar eens goed klote voelt in zijn onderbroek." "Goedele Liekens? Die zou ik eens graag de huid vol schelden." "Ik wil gewoon dat Rudy van mij houdt." Het zijn maar korte flarden van mono- en dialogen die ik regelmatig opvang maar ze zeggen zoveel over de mensen die ze uitbraken. Woede. Angst. Pijn. Is dat het enige dat we nog mogen voelen? Het ergste is: ik weet hoe al die mensen zich voelen. Dat is de keerzijde van empathie. Op oudejaarsavond zat ik op de trein, op weg naar mijn knuffelcontact. Zoals ik zo vaak doe, staarde ik naar buiten zonder me al te veel aan te trekken van de geluiden in de wagon. Ik heb ze allemaal al gehoord. Het gepiep en gekraak, de metaalachtige gesprekken, het gejoel van kleine kinderen, de krakende stem van de conducteur. Ik ken alle geluiden die in een trein voorkomen. Maar toen ik gesnik hoorde, keerden al mijn empathische gaven zich naar het doodongelukkige meisje op de zitbank naast me. Zwart haar, dikke bottines, iets te grote jeansbroek en zwart jasje. Met haar rechterhand typte ze lappen tekst op haar telefoon. Met haar linkerhand veegde ze de tranen van haar gezicht. Mijn hart trok samen. "Toch niet op oudejaarsavond," dacht ik. Ik keek naar haar, misschien als schuchtere poging om contact te leggen, maar ze had geen oog voor mij. Logisch. Ze was met andere dingen bezig en ik denk niet dat ze veel zin had in een gesprek met een zesenveertigjarige dikzak met een rafelend mondmasker. Ik had medelijden en ik wist niet eens waarmee. Was haar oma dood? Had haar vriendje het uitgemaakt? Was ze erachter gekomen dat haar vader eigenlijk niet haar vader is? Allemaal vragen waar ik geen antwoord op had maar ik voelde wel dat het bij haar zeer diep zat. Aan het station heb ik nog even op haar gewacht maar ze had de andere uitgang genomen. Misschien maar goed ook. Ik moet geen jonge meisjes aanspreken onder de donkere luifel van het station. Dat is niet netjes. Daar voelen ze zich niet goed bij, ook al had ik had raad of troost kunnen geven. Het leek op een gebroken hart en daarvan heb ik zelf al tientallen exemplaren in een innerlijke kast steken. De keerzijde van empathie, weet je nog? Maar ze was weg, huilend de stad in en ik bleef achter, peinzend over de pijn die zij moest voelen. Weet je wat lief is? Toen ik dit verhaal aan mijn knuffelcontact vertelde, kreeg ik een fantastisch antwoord: "Toch niet op oudejaarsavond? Je had haar moeten aanspreken en uitnodigen. Dan zou ze tenminste een gezellige avond gehad hebben." Ik hou van dat soort mensen. Hoe moet ik me voelen? Is dat nu echt zo'n rare vraag? Als ik naar mijn kat kijk, glimlach ik. Denk ik aan het meisje in de trein, dan vraag ik me beteuterd af hoe het met haar is. Als ik een doorsnee magazine over "gelukkig zijn" lees, dan rol ik met mijn ogen. Als ik spaghetti eet, ben ik verheugd en trots. Mijn bolognese-saus is overheerlijk, doch dit terzijde. Als ik naar Bohren Und Der Club Of Gore luister, voel ik me donker en droevig maar niet slecht. Bizar? Waarschijnlijk, maar dat is kwestie van smaak. Ik hou nu eenmaal van droevige, donkere muziek. Terwijl ik deze rare tekst neertyp, voel ik twijfel, gemengd met plezier. Gek? Absoluut, maar zo werken gevoelens nu eenmaal. Hoe je je moet voelen? Simpel. Je moet eerst leren om te voelen hoe het voelt om iets te voelen. Gevoelens genoeg. Je lichaam zit er vol mee, fysiek en mentaal, daar is zelfs amper verschil tussen. Verdriet is even aanwezig en voelbaar als spierpijn. Blijheid is even reëel als eens goed pissen. Met je ogen rollen over het gebruik van het woord "pissen" in een tekst over emoties, is ook een gevoel, net zoals een lekker warm bad. Eigenlijk is het simpel: we lopen continu met emoties en gevoelens rond maar we zijn het zo gewend dat we door het bos de bomen niet meer zien, en andersom. We schakelen ook aan een razend tempo over van het ene gevoel in het andere, zonder erbij stil te staan. En op die manier lopen we onszelf voorbij en moeten we verre reizen ondernemen om op zoek te gaan naar onszelf. Rare wereld. Ik ben al mijn hele leven met gevoelens bezig. Als ik zo ruwweg mag schatten hoeveel emoties ik in mijn leven al heb meegemaakt, kom ik op een 45.546.855.365-tal. Dat zijn er wel wat en er komen er met de regelmaat van de kwantumklok bij. Keerzijde, enzoverder. Dus als ik moet antwoorden op die ietwat confronterende vraag in de titel, zou het dit zijn: "Zo bewust mogelijk." Jij, Homo Sapiens Sapiens, wordt getorpedeerd door een quasi onoverkomelijke stormloop aan emoties. Als een oneindige kudde bizons stormen ze op je af, gestuurd door een overvloed aan prikkels. Als je daar niets aan doet, word je verpletterd. Depressie, nierstenen, zelfmoordneigingen, keelkanker... De lijst is eindeloos. Je gaat ten onder, behalve als jij beslist waar de bizons naartoe lopen. Kan dat? Natuurlijk kan dat. Het zijn jouw bizons. Een alcoholverslaafde geeft zijn bizons dagelijks genoeg drank om straalbezopen op het gras te liggen. Een diepgelovige kloosterzuster mompelt haar bizons in slaap. Een gelukkig mens is iemand die zijn bizons heeft afgericht. Ze hebben namen. Vreugde. Trots. Verdriet. Nijd. Ze stormen soms nog maar dan fluistert hij, "kalm, zit," en de bizon gehoorzaamt. Hoe dat komt? Omdat bizons zo zijn. Eigenlijk zijn het domme beesten. Ze reageren alleen maar als er iets gebeurt en dan gaan ze zotte dingen doen. Een stormloop is altijd een gevolg, nooit een oorzaak. Geen enkele bizon gaat voor de lol als een bezetene tekeer. Als je dat weet, kan je aan de slag met je emoties. Het zijn jouw bizons, een chaotische kudde om zorg voor te dragen. Leer ze kennen. Probeer te achterhalen wat hen prikkelt. Gebruik de schat aan informatie die je kudde meebrengt. Waarom ben je jaloers? Wat heeft jou echt nijdig gekregen? Welke eigenschap van je lief maakt hem/haar zo aantrekkelijk? Geef je gevoelens de liefde en aandacht die jezelf graag zou willen krijgen. Dat klinkt melig maar het is wel een stap in de goede richting. Je klopt ook niet met een hamer op een al zere teen, dus waarom zou je je geestelijke gezondheid te grabbel gooien? Leer van je emoties genieten. Voel! Proef! Luister! Kijk! Leef! Maar vooral: besef op elk moment dat die gevoelens louter een gevolg zijn en dat je misschien, waarschijnlijk, wellicht iets kan doen aan de prikkels die je bizons in gang zetten. Het zal de wereld waarin wij leven niet echt veranderen maar wel die waar je kudde in woont. p.s. Eigenlijk ging deze column over de dood van Alexi Laiho, oprichter en gitarist van Children Of Bodom, een band waar ik in mijn jonge jaren behoorlijk zot van was. Hij is 41 geworden en dat is walgelijk jong en diep droef. Daarnaast speelden de herinneringen aan dat vreemde jaar 2020 een belangrijke rol in de aanzet tot dit schrijfsel. Dat het uiteindelijk zou gaan leiden tot een relaas over bizons, had ik ook niet zien aankomen. Dat het een half zelfhulpboek voor gevoelige zielen zou worden, al helemaal niet, als het dat al is. Ik weet het ook niet. Ik zie dingen en ik hoor dingen en ik zet de hele boel op "shuffle" tot dat er een flard tekst uitkomt die ietwat samenhangend is. Dat lukt niet altijd. Bizons zijn domme beesten. |
Auteur'Niet Weerhouden', het Nederlandstalige debuut van Serge, is nu verkrijgbaar. Categories
All
Archives
July 2023
|