De Walgelijke Wereld van Berdien

Ze is er helemaal klaar voor, althans, haar kartonnen bord is beschilderd en haar vleeskleurig topje is uit de droogkast gehaald. Ze is wel een beetje zenuwachtig maar ze moet doorzetten want de wereld moet haar boodschap zien. Propere kleren liggen klaar in de badkamer, want ze heeft gezien wat er met haar Amerikaanse collega is gebeurd. Haar hart bonkt in haar ribbenkast. Iets in haar wil het hele gedoe afblazen maar de adrenaline duwt haar naar de tramhalte. Het is bijna zover, nog even en de hele stad zal ontmaskerd worden, zo denkt Berdien.

Even later staat ze in de winkelstraat. Mensen lopen af en aan. Er wordt geleverd en geopend. Berdien stapt naar de boutique van een vriendin. De jongedames begroeten elkaar. "Weet je het zeker?", vraagt Angelique. "Absoluut", twijfelt Berdien. De vrouwen halen de statieven uit de tassen en installeren de smartphones. Het zijn er twee, eentje voor Facebook live en eentje voor Instagram. "Laat maar weten wanneer je klaar bent, dan druk ik op 'record'". Ook Angelique twijfelt aan het hele gebeuren, maar Berdien is een kunstenares en die mensen denken anders.

Berdien pakt het kartonnen bord, hangt haar jas aan de kapstok en wandelt weer naar buiten, terug naar de plek die ze daarnet had uitgekozen. Het is prachtig weer, het hele plein baadt in de warme ochtendzon. Pendelaars en toeristen schuifelen over de tegels, gevolgd door feestbeesten die een nachtje hebben doorgedaan. De stad wordt wakker, en volgens Berdien zal de stad straks helemààl wakker worden. Ze zal hen een poepje laten ruiken. Vastberaden zet ze het bord neer zodat iedereen de tekst kan zien.

"Doe met me wat je wil".

Ze steekt haar duim op. Angelique drukt op 'opnemen'. De stad gaat live. Eén van de feestgangers kijkt eens vreemd op. "Moest je dat nu zes uur geleden gevraagd hebben...", mompelt hij. Een Chinese toerist neemt een paar foto's alvorens hij wordt afgeleid door een paardenkoets. Een jong koppel wandelt voorbij. Ze rollen eens met hun ogen. Verderop klinkt het gepiep van fietsonderdelen die dringend een smeerbeurt nodig hebben. Berdien krijgt gezelschap van een accordeonist.

Na een uur is de wereld nog niet wakker, dus Berdien volhardt in haar missie. De accordeonist kent twee nummers, één Italiaanse klassieker en een moderne versie ervan. Hij werkt haar op haar zenuwen. Ze voelt een por, dan een hand op haar borst. "Het is begonnen", denkt ze. Een klein meisje knuffelt haar been, haar moeder trekt haar zo snel mogelijk weg. Dan voelt ze de natte neus van een hond tegen haar kuit. Berdien houdt niet van honden, maar deze heeft wel een knap baasje bij.

Langzaam maar zeker loopt het pleintje vol. Mensen komen shoppen in de winkel van Angelique en eten in de bistro ernaast. Een dakloze begint aan zijn dagelijkse bedelronde. Hij trekkebeent van de ene kant van het plein naar de andere tot hij het opgeeft en zich neerzet met zijn bekertje. "Hij zit voor de camera", denkt Berdien terwijl er stevig in haar kont geknepen wordt. Er wordt nog eens geknepen. Deze deed pijn. Ze bijt op haar tanden en zucht. Wat is de wereld toch walgelijk.

Even ontstaat er commotie wanneer een oud vrouwtje van haar fiets tuimelt. Berdien bekijkt het tafereel vanop haar voetstuk. "Slechts twee mensen die haar helpen, wat een schande", denkt ze. Er wordt iets naar haar gegooid, een dennenappel, en nog eentje. Kwajongens wiens moeder te druk bezig is met etalagegluren, vermoedt Berdien. Angelique doet teken. Berdien negeert. Ze wil een boodschap uitdragen. Dan voelt ze nattigheid. Er wordt naar haar gespuwd en iemand duwt haar omver.

Berdien krabbelt recht. Ze doet haar ogen toe en ademt diep in. Ze probeert de rust terug te vinden, de motivatie om dit experiment verder te zetten. Opnieuw gepiep van een fiets en opnieuw nattigheid. Deze keer werd er een fles Evian over haar hoofd geledigd. Weer sluit ze haar ogen. Van achter de etalage van haar winkeltje bekijkt Angelique hoofdschuddend het tafereel. Ze ziet hoe Berdien wordt bepoteld en ze ziet hoe mensen haar proberen te overtuigen om dit belachelijke experiment te stoppen.

De zon trekt weg achter een enorme grijze wolk. Een knarsende fiets houdt halt aan de bedelende dakloze. Een langharige man met oude jeans stapt af. Uit zijn fietstassen haalt hij koffiekoeken, een thermos en harde plastic bekers. Hij hurkt neer naast de dakloze. "Bedankt man", zegt de bedelaar terwijl hij aan de verse koffie ruikt. Berdien heeft kou. Niemand kijkt naar haar. Ook Angelique niet. Het regent dus iedereen windowshopt in de winkels. Binnen is het druk. Angelique heeft een goede dag.

Berdien staat buiten. "Nog even volhouden", spreekt ze zichzelf moed in. Een oude man wandelt het plein op, kijkt naar haar, haalt zijn schouders op en stapt een stunt-winkel binnen. Even later komt hij naar buiten met drie grote paraplu's. Terwijl hij de rode boven zijn hoofd houdt, geeft hij de groene aan de bedelaar. Daarna stapt hij naar de kunstenares. "Hier, anders word je ziek". Berdien negeert, ze volhardt in haar rol als martelaar. Opnieuw haalt de man zijn schouders op.

Verderop wordt er gevochten. Een groepje allochtonen is slaags geraakt met een ander groepje. Er wordt geroepen, er wordt met glazen gegooid. Een jonge Marokkaan, niet ouder dan veertien, spurt langsheen Berdien. Ze ziet de bloeddruppels op de grond vallen. De jongen heeft een glas tegen zijn hoofd gekregen. Het is een lelijke wonde. De man met de koffiekoeken houdt hem tegen. Met vriendelijke maar lichte dwang voert hij de jongen weg, naar het politiekantoor enkele straten verder. Berdien zucht.

Als de zon weer door de wolken breekt, barst ook het openluchtleven weer los. Mensen verlaten de winkels en bistro's met een glimlach op hun gezicht. Berdien is nat, ze heeft kou en iemand heeft een bus ketchup gevonden. Dan ziet ze iemand uit de winkel van Angelique lopen, met de twee statieven in de hand. De man loopt hard weg en Angelique heeft niets door. Berdien roept "stop de dief" maar niemand houdt nog rekening met dat vuile, natte en ietwat marginale wijf op het plein.

Ze loopt naar de winkel om verhaal te halen bij Angelique. De camera's zijn weg, het experiment is voor niks geweest. Amper drie passen ver struikelt ze over een uitstekende tegel. Haar knie bloedt, haar ogen huilen, haar dag is om zeep. De camera's zijn weg. Angelique helpt een klant en Berdien is een hoopje ellende. "Jij kan wel een tas koffie gebruiken". Het is de bedelaar. Hij slaat zijn oude jas om haar heen en lacht zijn drie laatste tanden bloot. "Het is toch ook een walgelijke wereld hé".